Cá Betta Crowtail là gì ? quá trình lai tạo ra cá đuôi tưa.

Sự Tiến Hóa của Một Dòng Đuôi Tưa
Victoria Parnell & Phil Ngo – http://www.bettysplendens.com/evolution-of-a-crowntail-line.html

Từ đột biến vây-răng cưa tự phát đến cấp độ dự thi Tia Hai-Đôi (DDR) – Một cá Đuôi Tưa đã tiến hóa như thế nào?

Nhiều tay chơi thắc mắc về các biến dị vây đặc biệt nhất định, nhưng không loại nào từng gây ra nhiều hứng thú như Đuôi Tưa (Crowntail). Thật khó để nhiều người tin rằng Đuôi Tưa đã (và vẫn đang) được tạo ra bằng việc lai tuyển chọn thành công theo độ giãn (extension) tia dài hơn. Thường trong một bầy không vây-răng cưa (non fringe-finned), bạn sẽ có vài cá thể vốn thể hiện độ giãn tia bất thường; điều này dễ thấy nhất ở cá mái thuộc những bầy như vậy, nhiều trong số chúng không khác biệt hẳn với CT mái dựa vào sự lởm chởm (spikiness) ở độ giãn tia của chúng. Sự bất thường này được nắm bắt và khai thác bởi các nhà lai tạo, vốn thích thú việc thúc đẩy betta vây-răng cưa đến mức siêu cực đoan: cá Đuôi Tưa.

Để minh họa cho sự tiến hóa của một betta vây-răng cưa thành một cá Đuôi Tưa chất lượng dự thi, nhà lai tạo CT hàng đầu Phil Ngo đã đăng chuỗi hình ảnh về dòng MG CT của mình lên diễn đàn Betta Club Singapore.

Hình đầu tiên này là một con cá đực MG ST với độ giãn tia nhất định. Cũng đáng để lưu ý rằng con cá này, mặc dù vây rất đẹp, là một con betta đuôi tròn tia đôi (double ray), thay vì Halfmoon đa-tia (multiple-rayed). Điều này không chỉ góp phần vào sự gọn gàng và đồng đều của hiệu ứng vây-răng cưa, mà còn, không nghi ngờ gì, hoạt động để giữ những thế hệ tương lai, gắn bó với dạng CT Tia Đôi sạch.

Việc cản cá này với một mái thích hợp từ bầy của nó (nghĩa là con với độ dãn đuôi-răng cưa tương tự) tạo ra nhiều cá thể thuộc hiệu ứng vây-răng cưa với độ dãn tia lớn hơn, như con này:

Việc lai tuyển chọn đến thế hệ thứ tư và thứ năm tạo ra những con Đuôi Tưa “đích thực” đầu tiên, mặc dù những con này vẫn cần được đưa đến cấp độ dự thi. Bây giờ tính trạng CT đã được thiết lập, nhà lai tạo có thể bắt đầu tập trung vào thân (carriage), sự đồng đều (uniformity) và dạng (form).

Thế hệ kế tiếp thể hiện sự tiến bộ đáng chú ý, không chỉ ở độ giãn tia mà còn ở hình dạng tổng thể của cá. Các tia thể hiện sự đồng đều gọn gàng, và mặc dù vẫn có chỗ cần cải thiện, nó vượt xa so với con cá được sử dụng để bắt đầu thử nghiệm.

Vào tháng hai, 2005 — gần 2 năm từ khi Phil bắt đầu khởi công dòng MG CT của mình — anh trưng bày những cá thể này. Vào lúc đó, dòng cá không chỉ đang tạo ra MG CT tốt, mà nhà sáng lập còn cho chúng thêm đặc điểm full mask độc đáo nữa.

Thế hệ kế tiếp:

Kết quả thực sự to lớn của thử nghiệm này đã đến vào tháng sáu, 2005, khi cá thể đẹp nhất ra đời từ dòng này (ở dưới) đoạt giải Á Quân (Reserve Champion) tại triển lãm 2005 Aquarama ở Singapore.

Con cá đang nói là một con Tia Hai-Đôi (DDR) đích thực với 33% triệt thoái (reduction) ở màng vây, lý tưởng cho thể loại của ông. Một con CT Tia Đôi (DR) thông thường sẽ xuất hiện theo thuận lợi lớn nhất của nó với 50% triệt thoái màng vây, nhưng trên một con Tia Hai-Đôi (DDR), sự tương phản nhiều như vậy có thể khiến cá trông “luộm thuộm” và không đều. Bạn có thể dễ dàng thấy sự kết hợp hoạt động cực tốt ở con cá này như thế nào, tạo ra một cái đuôi HM đối xứng trên một con cá hết sức cân đối và cuốn hút.

Tôi hy vọng rằng trong tương lai thật gần, chúng ta sẽ thấy nhiều dạng CT hiếm bắt đầu chiếm vai trò nổi bật hơn, chẳng hạn như Đuôi Tưa melano hay cam thực sự! Bất kỳ điều gì đều khả dĩ đối với nhà lai tạo nhẫn nại và kiên định, người mong muốn đóng góp vào những gì cần thiết: “nhãn quan” đúng đắn về cá giống nào để chọn, và nhiều năm làm việc cật lực và nghiêm túc!