BETTA HALFMOON LÀ GÌ ? cách phân biệt và nhận dạng

Giới thiệu về bộ vây halfmoon
TK Lee (Malaysian HM group) – http://www.bettas4all.nl/viewtopic.php?f=7&t=7710#.Wbfdlsig-M8

Cạnh đuôi và góc đuôi

Con Opaque White này có các cạnh đuôi (edge) dài và thẳng. X là cạnh đuôi trên và Y là cạnh đuôi dưới. Góc giữa các cạnh đuôi X và Y là góc đuôi (caudal angle) hay góc xoè (caudal spread).

Đuôi của một con HM (Halfmoon) có hai đặc điểm quan trọng:
1. Các cạnh đuôi thẳng và dài.
2. Góc xoè 180 độ.

Với HM, bạn phải có khả năng kẻ một đường thẳng XY dọc theo các cạnh đuôi. Điều này chỉ có thể làm được nếu các cạnh thẳng tắp và xòe 180 độ.

Đuôi, vây lưng và vây hậu môn phải hài hoà, cân đối với nhau

Bạn phải có khả năng vẽ một vòng cung (arc) bắt đầu từ vây lưng A, chậm rãi và trơn tru vòng qua đuôi, hướng đến vây hậu môn B mà không phạm phải phần vây nào. Cá như vậy được xem là cân đối (well balanced).

Tỷ lệ giữa chiều dài đuôi và chiều dài thân

Khi đánh giá hai con HM, nếu mọi thứ đều như nhau thì con có đuôi lớn hơn hay tỷ lệ tốt hơn được coi là đẹp hơn. Như vậy, BlueMoon 1 đẹp hơn BlueMoon 2.

Vây hậu môn

(Trái) Xem cách thức các cạnh AC và BD hướng ra ngoài khi vây hậu môn xòe xuống như rèm cửa. Tạo ra một đáy CD rộng hơn nơi mà nó bắt đầu AB. (Phải) Con đuôi kép (DT) này có vây hậu môn vốn kết thúc bằng một chóp hẹp (narrow pointing). Hãy xem bộ vây nhỏ và hẹp như thế nào.

(Trái) Cạnh đáy B của vây hậu môn phải song song với đường bên A (theo Goettner). (Phải) Cạnh đáy B của con đuôi kép (DT) này giao với đường bên A tại C.

Vây lưng

(Trái) Tia vây lưng ngoài cùng [cạnh vây lưng] dựng về phía trước như ở 1. Viền ngoài làm thành một vòng cung vốn nối liền lạc với đuôi như ở 2. Phân nhánh tia vây (ray branching) được mong đợi. (Phải) Vây lưng phải rộng. Thông thường, cạnh vây lưng nằm ở [vị trí] X, khoảng 2/3 chiều dài vây hậu môn. Một vây lưng rộng hơn sẽ đòi hỏi cạnh này di chuyển đến Y.

Tiêu chuẩn của HM là:
3. Cạnh đuôi dài và thẳng.
4. Góc đuôi 180 độ.

Hình dạng đuôi HM phải là bán nguyệt (semi-circle) hay về bản chất, một chữ D lớn.

Tia đuôi – “Nền Tảng Kiến Trúc” của HM

Phân nhánh sớm (early ray splitting) và đa phân nhánh (multiple branching) lên đến tam cấp (tertiary) sẽ giúp giữ đuôi được tốt.

Đâu là đuôi HM?

Tính trạng thách thức nhất: Một cạnh đuôi dài và thẳng

Chất lượng của cạnh đuôi:
Cạnh đuôi hoàn hảo (1) là một đường thẳng tắp (perfect). Khi nó gặp cung đuôi (2), nó phải hình thành một góc sắc (3).
Chất lượng của cạnh đuôi phụ thuộc vào hai yếu tố:
1. Cạnh đuôi thẳng thế nào?
2. Cạnh đuôi dài thế nào? Hay cụ thể hơn, góc 3 “sắc” thế nào?

Hai kiểu phân nhánh tia vây (Ray Splittings)

(Trái) Phân nhánh tia đuôi thẳng, hoàn hảo. Các tia phải mạnh mẽ, bằng không khi cá sừng (flare), chúng có xu hướng hình thành một đường cong về phía chóp trên (upper end) của cạnh đuôi. (Phải) Khi các tia phân nhánh, chúng lượn ra ngoài, cạnh đuôi cũng vậy. Cạnh đuôi cong-ra sẽ thẳng lại một khi cá sừng. Nhiều nhà lai tạo thích kiểu đuôi này.

Source: Malaysian Halfmoon Group

===============================

Ghi chú

Theo Victoria Parnell, có ít nhất 3 yếu tố di truyền tạo nên đặc điểm halfmoon:

1) Tất cả các tia đuôi phải thẳng và không được cong hay vẹo.
2) Các tia đuôi phải phân nhánh ít nhất ba lần.
3) Đuôi phải xoè đủ 180 độ.

Dường như là các tia vây và góc xoè bị ảnh hưởng mạnh từ các yếu tố môi trường. Ngay cả khi cá betta được thừa hưởng đầy đủ các đặc điểm di truyền cần thiết thì chúng vẫn có thể không phô bày hết khả năng tiềm tàng bởi vì nước không đạt chất lượng hay kỹ thuật nuôi dưỡng kém.

Sẽ hợp lý khi cho rằng các yếu tố di truyền kể trên bao gồm cả gien trội lẫn gien lặn. Gien làm tia vây phân nhánh là gien trội, trong khi gien làm các tia đuôi thẳng và gien làm đuôi xoè 180 độ là gien lặn.